Welke KBT producten passen in elke inclusie zone?
Spelontwikkeling, spelwaarde en speel uitdaging
De term ‘speelwaarde’ wordt gebruikt om de waarde van een omgeving of voorwerp voor spel te beschrijven. Iets heeft een hoge speelwaarde als kinderen er op veel manieren mee kunnen spelen of het kunnen gebruiken om hun eigen ideeën en handelingen uit te breiden. Eenvoudige voorwerpen (zoals stokken, ballen of zand), spelletjes (zoals tikkertje of verstoppertje) en klassieke toestellen (zoals schommels of klimrekken), hebben vaak een hogere speelwaarde dan ingewikkeld of duur speelgoed.
Niet elke spelactiviteit heeft dezelfde waarde voor elk kind. Deze waarde wordt beïnvloed door individuele smaak, leeftijd, capaciteiten, vaardigheden en ontwikkelingsniveau. Om speelruimtes te bouwen die voor alle kinderen aantrekkelijk zijn, moeten we daar rekening mee houden. Dit betekent dat we enerzijds toestellen moeten aanbieden die gemakkelijk toegankelijk, solitair en eenvoudig te gebruiken zijn en anderzijds toestellen die uitdagender, complexer en gericht op sociaal spel zijn. Deze tegenpolen zijn moeilijk te combineren in één component maar kunnen wel naast elkaar worden aangeboden. Een variatie aan onderdelen is de sleutel.
Sommige KBT-producten trekken alleen gewone kinderen aan, andere producten zijn meer aangepast aan kinderen met een bepaald type handicap. Een inclusieve speeltuin omvat alle producten op een evenwichtige manier. Alle speelplaatscomponenten zijn in zekere zin inclusief, omdat een inclusieve speelplaats componenten bevat die verschillende speelwaarden bieden aan verschillende kinderen. Op basis van het 3D-model van spelen is het mogelijk om elk speelonderdeel te beoordelen op de 3 dimensies van spelen en te beslissen welke producten in uw inclusieve speeltuin moeten worden opgenomen. De onderstaande tabel helpt ook om een beter inzicht te krijgen in welke producten waar passen.
Product |
3D product score |
Description |
Nest swing ‘Rosette’
|
intermediate motor play |
Deze nestschommel is een product dat op veel verschillende manieren kan worden gebruikt, voorzichtig of actief, alleen of in groep. Het is een product dat de verbeelding van een schip in de golven kan oproepen, maar evengoed kan het gebruikt worden om zachtjes te wiegen. |
Tic-tac-toe game (OXO spinners)
|
basic motor play
|
OXO is een spel met regels, dus om het op de bedoelde manier te gebruiken, moet de gebruiker enige cognitieve vaardigheden bezitten. Maar op een speeltuin zijn er geen strikte regels, dus kan dit ook gebruikt worden als eenvoudig motorisch ronddraaiend speeltje. De cilinders zijn helder en contrasterend gekleurd en tactiel, zodat het ook bruikbaar is voor slechtziende kinderen. |
Family swing ‘Raxi’
|
intermediate motor play |
De familieschommel is een voorbeeld van een product dat emotionele steun geeft aan gebruikers die schrik hebben om alleen te schommelen. Ook kinderen die moeilijkheden hebben om de gecoördineerde schommelbeweging met hun benen uit te voeren, kunnen baat hebben bij dit type schommel. Aan de andere kant geeft de schommel geen extra steun aan rug en heupen. |
Special needs swing
|
basic motor play |
Deze schommel is aangepast aan de behoeften van personen die moeilijk rechtop kunnen zitten. Dankzij de rug- en heupsteun en de veiligheidsriem of het harnas, kunnen gebruikers veilig zitten en met gemak schommelen. De schommel biedt dezelfde ondersteuning als een klassiek babyzitje, maar dan voor grotere en oudere gebruikers. |
1 m wide stainless steel slide ‘Stur'
|
intermediate motor play
|
Deze brede glijbaan is speciaal gemaakt om te worden gebruikt door twee personen. Dit is gunstig voor kinderen die bang zijn om alleen te glijden, maar ook voor wie fysieke ondersteuning nodig heeft om te klimmen, te zitten of te glijden. Belangrijk is dat het platform aangepast is met de benodigde treden, handgrepen en transferzones. Daarnaast is deze glijbaan ook leuk voor kinderen die graag samen spelen. |
Swingseat ‘Curve-XL’ |
intermediate motor play
|
Een schommel is een van de klassieke producten die niet mogen ontbreken in een speeltuin. De Curve-XL is net iets groter en sterker dan een standaardzitje, waardoor hij ook bruikbaar is voor oudere kinderen (of zelfs voor volwassenen). |
HDPE play panels |
basic motor play |
Net zoals de OXO-spinners kunnen deze speelpanelen op veel verschillende manieren gebruikt worden. Kinderen kunnen met de panelen spelen zoals ze bedoeld zijn, maar ze kunnen ook gewoon met de schuivers spelen, het tactiele oppervlak aanraken, luisteren naar het geluid als de schuivers over het bord bewegen ... De panelen zijn over het algemeen gemakkelijk te gebruiken en vereisen geen speciale kracht of vaardigheid. |
Musical instrument ‘Calypso’ |
intermediate motor play |
Muziekinstrumenten zijn geschikt voor een breed scala aan gebruikers, maar vooral interessant voor kinderen met een achterstand op sociaal-emotioneel gebied. De instrumenten kunnen samen of alleen worden bespeeld. Ze kunnen worden gebruikt om geluiden te maken en vereisen een minimum aan fijne motoriek en cognitieve vaardigheden om een melodie te spelen. |
Pulley with sand bucket
|
intermediate motor play
|
Dit product is ideaal voor symbolisch en constructief spel. Het heeft een verbeeldingsaspect en kan worden ingezet bij het bouwen van zandkastelen. Daarbij kan het zowel alleen als samen met anderen gebruikt worden. Het is een typisch product dat interactie en samenwerking stimuleert door zand te verplaatsen tussen platformen met verschillende hoogtes. |
Rubber baby seat ‘Curve’
|
basic motor play |
Dit rubberen babyzitje met reling en T-stuk laat kleine kinderen stevig en veilig zitten tijdens het schommelen. De zitjes zijn specifiek gemaakt voor kinderen tot ongeveer drie jaar. Op deze leeftijd genieten kinderen nog vooral van de bewegingen op zich en spelen ze voornamelijk alleen. |
About the authors:
Filip Gerits en Yves De Keuster zijn ontwerpers en onderzoekers die gespecialiseerd zijn in het ontwerp en de veiligheid van activiteitsspeelgoed en speelinfrastructuur. Voor dit onderwerp konden we rekenen op de onmisbare steun van een reeks deskundigen, kinderen en ouders met ervaring op het gebied van inclusief spelen. Wij danken in het bijzonder Kathleen Op De Beeck - gespecialiseerd in ergotherapie en inclusief onderwijs aan AP - hogeschool in Antwerpen, België - voor haar inbreng en enthousiasme.